De Armeense genocide

…  /  Nederland  /  Nederlandstalige rapporten  /  Armenische gruwelen – het vermoorden van een volk

Armenische gruwelen – het vermoorden van een volk

Het rapport Armenische gruwelen – het vermoorden van een volk is de Nederlandse vertaling van het Britse rapport Armenian Atrocities – The Murder of a Nation, dat aan het einde van 1915 is uitgegeven in Groot-Brittannië terwijl de genocide op Armeniërs nog in volle gang was. Het is in opdracht van de Britse overheid samengesteld door de later befaamd geworden historicus Arnold J. Toynbee, die tijdens de Eerste Wereldoorlog actief was voor het oorlogspropagandabureau Wellington House.

Deel van titelpagina van het rapport Armenische gruwelen – het vermoorden van een volk

Deel van titelpagina van het rapport "Armenische gruwelen – het vermoorden van een volk". (Bron: Koninklijke Bibliotheek)

Het rapport begint met het verslag van een toespraak die burggraaf James Bryce begin oktober 1915 in het Hogerhuis had gehouden. Bryce was van 1907 tot 1913 ambassadeur in de Verenigde Staten geweest en had daar veel goede contacten met Amerikaanse politici overgehouden. Zowel de toespraak van Bryce in het Hogerhuis als het rapport Armenian Atrocities – The Murder of a Nation zijn ontleend aan een Amerikaans rapport dat door het American Committee on Armenian Atrocities, een hulporganisatie die mede was opgericht door de Amerikaanse ambassadeur in het Ottomaanse Rijk Henry Morgenthau, een paar dagen voor Bryce's toespraak in het Hogerhuis was gepubliceerd.

Het voorwoord van Bryce eindigt met de herkomst van de verschillende ooggetuigenissen: “Daar zijn de verhalen van zendelingen – Duitschers zoowel als Zwitsers, Amerikanen en andere burgers van neutrale landen. Daar zijn rapporten van Consuls ter plaatse, met inbegrip alweder van de vertegenwoordigers van het Duitsche Rijk. Daar zijn tal van particuliere brieven, en brieven, openbaar gemaakt in de gealliëerde en de neutrale pers, die verslag geven van de verklaringen van ooggetuigen omtrent hetgeen zij gezien hebben. En daar zijn de reeksen van persoonlijke onder eede afgelegde verklaringen, die reeds gepubliceerd zijn door een Comité van notabele burgers der Vereenigde Staten.”

De Nederlandse vertaling is aangevuld met een extra ooggetuigeverslag. Het rapport zelf vermeld geen datum van publicatie, maar is vanaf september 1916 verspreid in Nederland, getuige de vermelding in een aantal kranten. De Telegraaf is de enige landelijke krant die een artikel wijdt aan de inhoud van het rapport.

Inhoud
Titelpagina en verklaring van Lord Bryce ›››
1 – Armenië vóór de moorden ›››
2 – Het plan der moorden ›››
3 – Op weg naar den dood ›››
4 – Het einde van den tocht ›››
5 – Ongegronde verontschuldigingen ›››
6 – Onbewimpelde moord ›››
7 – De tol aan den dood betaald ›››
8 – De houding van Duitschland ›››
Aanhangsel ›››

Gerelateerde krantenartikelen

top